بررسی کشتار یهودیان بنی قریظه به دست مسلمانان

با حکم سعد بن معاذ، مسلمانان تمام مردان طایفه ی بنی قریظه را یکجا کشتند و ن و فرزندان آنها را به اسارت در آوردند. آگاهی و مانع نشدن پیامبر، حکایت از تأیید حضرت دارد. در این ماجرا بین ششصد تا نهصد مرد یهودی کشته شدند. (ترجمه ی تاریخ طبری، ج ۳، ص ۱۰۸۸)

ذوق زدگی از این حادثه
برخی مخالفان ما، با شنیدن این قضیه، ذوق زده شده اند که به ضعفی از اسلام دست یافته اند و همواره آن را در کامنت ها و سایت هایشان به رخ مسلمانان می کشند.

پیمان یهودیان با مسلمانان
یهودیان بنی قریظه در قلعه ای در مدینه زندگی می کردند و با پیامبر پیمان بسته بودند که بر ضد پیامبر(ص) و یاران او قدمی بر ندارند و با دست و زبان ضرری به او نرسانند. اسلحه و مرکب در اختیار دشمنانش قرار ندهند و الا دست پیامبر در ریختن خون آنها و ضبط اموال و اسیر کردن ن و فرزندانشان باز خواهد بود. (بحار الانوار، ج ۱۹، ص ۱۱۰ ـ ۱۱۱)

پیمان شکنی بنی قریظه
جنگ احزاب (خندق) جنگی بسیار خطرناک برای مسلمانان بود. هنگامی که مشرکان و یهودیان و انواع مخالفان مسلمانان، با اتحاد خود، مدینه را به محاصره در آوردند، در این چنین موقعیتی، یهودیان بنی قریظه پیمان شکنی کردند و بنا شد با محاصره کنندگان همراهی کنند. (مغازی واقدی، ج ۲، ص ۴۵۵ ـ ۴۵۶) حتی پیمان نامه ای را که به امضای رئیسشان و پیامبر رسیده بود پاره کردند. (بحار، ج ۲۹، ص ۲۲۳)
خبر پیمان شکنی به رسول خدا(ص) رسید و در این وضعیت خطرناک، او را بسیار غمگین ساخت. او سعد را بعنوان نماینده ی خود نزد بنی قریظه فرستاد تا از واقعیت خبر دهد. یهودیان بنی قریظه، پیامبر و سعد را به فحش کشیدند و به این صورت معلوم شد که خبر درست بوده است. (مغازی واقدی، ج ۲، ص ۴۵۸ ـ ۴۵۹)

نقشه ی بنی قریظه
نقشه ی ابتدایی آنان این بود که در زمان محاصره ی مدینه، آنها نیز از درون شهر، به غارت بپردازند و در شهر ایجاد وحشت کنند. حتی از قریش و غطفان دو هزار سرباز درخواست کرده بودند. پیامبر از ماجرا خبر شد و پانصد نفر را مامور کرد تا نقشه ی آنها را خنثی کنند. (سیره حلبی، ج ۲، ص ۳۱۵)

کمک بنی قریظه به دشمنان مسلمانان
یهودیان بنی قریظه بیست بار شتر خرما برای کسانی که مدینه را به محاصره در آورده بودند، فرستادند؛ هرچند سپاه اسلام بارهای شتر را توقیف و خرماها را ضبط کردند. (سیره حلبی، ج ۲، ص ۳۲۳)

مجازات بنی قریظه
به محضی که جنگ احزاب به پایان رسید، مسلمانان دژ بنی قریظه را به دلیل پیمان شکنی به محاصره در آوردند. باز هم یهودیان از روزنه های دژ، به پیامبر اسلام فحاشی می کردند. (سیره ابن هشام، ج ۲، ص ۲۳۴ و تاریخ طبری، ج ۲، ص ۲۴۵ ـ ۲۴۶)
بنی قریظه پیشنهاد کردند اموالشان را به مسلمانان بدهند و مدینه را ترک کنند اما پیامبر نپذیرفت. (سیره ابن هشام، ج ۲، ص ۲۳۷) اگر آنان را رها می کرد بعید نبود بار دیگر در فرصت مناسب، باز هم در صدد ضربه به حکومت اسلامی بر آیند. تصمیم نهایی بنی قریظه این شد که هرچه سعد بن معاذ در مورد آنان حکم کرد بپذیرند و پیامبر نیز قبول کرد.
سعد حکم داد که مردان جنگنده ی آنها کشته، اموالشان تقسیم و ن و فرزندانشان به اسارت در آیند. (سیره ابن هشام، ج ۲، ص ۲۴۰ و مغازی واقدی، ج ۲، ص ۵۱۰)
پیش از این، پیامبر بنی قینقاع را بخشیده بود و از آنان خواست تا مدینه را ترک کنند اما آنان به دشمنان پیوستند. همچنین بنی نضیر را بخشید اما آنان در عوض، جنگ احزاب را راه انداختند. تجربه ی گذشته اجازه نمی داد بنی قریظه به حال خود رها شوند.

یادآوری
یک) تعداد زیاد کشته های یهودیان دلیل بر ناحق بودن کشتنشان نیست. پیش از توجه به آمار کشته ها باید دلیل کشته شدن را بررسی کرد. اگر حقشان بوده که کشته شوند، تعداد آنها اهمیت ندارد. عراقی هایی که در رکاب صدام به ایران کردند، حقشان بود کشته شوند هرچند تعداد کشته هایشان زیاد باشد. بله، اگر کشتنی ناحق باشد هرچه تعداد بیشتر باشد بدتر است.
دو) گاهی برای نادرست نشان دادن کشتار یهودیان، سر بریدن آنها را مطرح می کنند. سرهای آنها را با شمشیر زدند و آن زمان کشتن مجرمان به همین صورت بود. مگر کورش و داریوش چگونه مجرمان را می کشتند؟
سه) گاهی سروصدا راه می اندازند که حضرت علی(ع) در این ماجرا چندصد نفر را کشت. اگر یهودیان حقشان بوده که کشته شوند، هرکس به آن اقدام کند کار خوبی کرده و هرچه بیشتر بکشد بهتر است؛ چنانکه در عصر ما رزمنده ای که عراقی بیشتری را کشته در نظر ما ارجمندتر از کسی است که کمتر کشته. پس در درجه اول باید بررسی کرد که آیا این کشتنها به حق بوده یا ناحق.

تاریخ جنگ بنی قریظه برگرفته از:
فروغ ابدیت، جعفر سبحانی، قم، بوستان کتاب، چاپ نوزدهم، ۱۳۸۳ ش، ص ۶۱۸ ـ ۶۴۳ (بخش مربوط به حوادث سال پنجم هجرت)

اسفند ۱۳۹۲

 

مطالب  جالب دیگر :

تنش‌های زرتشتی-مسیحی در عصر ساسانیان
 

ترویج زرتشتی‌گری در ایران به زور شمشیر

معنی نام آتوسا